Georgië, Dominicaanse Republiek en Colombia werden in één klap een stuk populairder dankzij het programma Wie is de Mol?, ook Ierland en Kroatië kregen door Game of Thornes een toeristische boost. Nu lijkt het de beurt aan een wat meer omstreden bestemming, Tsjernobyl. Er wordt gesproken over een toegenomen toerisme van 30 tot 40%.
De HBO-serie Chernobyl brengt de ontploffing van de kerncentrale in het gelijknamige stadje in beeld dat 33 jaar geleden in Oekraïne, destijds een onderdeel van de Sovjet-Unie, gebeurde. Het was de grootste nucleaire ramp ooit en eiste vele levens. De duizenden inwoners van Tsjernobyl moesten onmiddellijk huis en haard verlaten, net als de 50.000 inwoners van het nabijgelegen Pripjat. Dit stadje is destijds gesticht voor de werknemers van de kerncentrale en hun familie en is in al die jaren onbewoond gebleven, net als Tsjernobyl. De regio rond de ontplofte kerncentrale groeide daardoor uit tot een uniek nucleair natuurgebied. Pripjat is nagenoeg onaangetast sinds de evacuatie en daardoor een spookstad geworden. Beroemd is onder meer het pretpark waar de botsauto’s en het reuzenrad nog altijd staan. De stad ligt in het quarantainegebied vanwege de nog altijd aanwezige radioactiviteit. Het is echter mogelijk de stad met een gids te bezoeken, diverse touroperators – ook in Nederland – bieden georganiseerde reizen aan naar het gebied.
Kim Schutter (Tiara Tours) kan dit beamen. “Deze serie spreekt letterlijk tot de verbeelding en zorgt ervoor dat steeds meer mensen geïnteresseerd zijn in een excursie naar het gebied.” Tiara Tours zette zo’n acht jaar geleden de eerste excursies naar Tsjernobyl in de markt. Na een paar jaar droogde de interesse ietwat op, maar niet voor lang. Inmiddels biedt de touroperator op aanvraag excursies aan naar het getroffen gebied. “Het gaat om een stedentrip naar Kiev met een dagtrip naar Tsjernobyl, maar mensen kunnen ook kiezen voor een twee- of driedaagse excursie door er te overnachten waardoor er nog meer locaties bezocht kunnen worden. De excursies worden allemaal aangeboden – en dat is ook verplicht – met een gids. Deze gids meet continu de straling, voorafgaand aan de excursie en bij het verlaten van het gebied worden bezoekers gescreend op straling. De gids vertelt ook duidelijk wat niet aangeraakt mag worden, zoals het mos dat op de grond groeit, en welke gebouwen niet mogen worden betreden. Ik ben zelf in december in Tsjernobyl geweest en het voelde niet als onveilig. Het is een bestemming voor mensen die geïnteresseerd zijn in dark tourism, die van spanning en sensatie houden, maar ook voor mensen die meer willen weten over de oude sovjet-tijd.”
Sensatiezucht
Iemand die alles weet over dark tourism, is Karel Werdler (Senior Lecturer aan Hogeschool Inholland Tourism Management en betrokken bij het Institute of Dark Tourism Research (IDTR) van Central Lancashire University). “Er zijn verschillende redenen waarom mensen een bezoek brengen aan Tsjernobyl. Het wordt gedaan omdat ze toch in de buurt zijn, tijdens een stedentrip Kiev wordt er bijvoorbeeld een excursie naar Tsjernobyl gemaakt. Maar meestal zijn mensen op zoek naar spanning en sensatie. Het is natuurlijk ook een enorm spookachtig gebied, maar historisch gezien is er in Tsjernobyl een enorme ramp gebeurd waarvan de gevolgen nog niet eens allemaal zijn overzien. Maar mensen die een bezoek brengen aan dit gebied, doen dat voornamelijk uit sensatiezucht omdat het een gevaarlijke, nucleaire plek is. Ze gaan ook op pad met een nucleaire detector en hebben een spannend verhaal te vertellen als ze weer thuis zijn. Mensen zijn altijd op zoek naar authenticiteit en dat vinden ze in Tsjernobyl, omdat het echt is gebeurd. En men komt op een plek waar iedereen van heeft gehoord en dat maakt jezelf ook een beetje bijzonder.”
Lees meer in TravelPro 26, die vandaag (vrijdag 28 juni) op de mat ligt.
