TravelPro en het Belgische Travel360 delen regelmatig elkaars kijk op de reisbranche en onder meer hierdoor is een samenwerking geboren. Jan Peeters van Travel360 heeft de column van onze hoofdredacteur Tom van Apeldoorn gelezen en haakt hierop in door zijn eigen reactie te geven in onderstaande column, die wij graag willen delen met onze lezers.

Column Jan Peeters:

De positie van een beroepsvereniging (in Nederland zeggen ze branchevereniging) in deze innoverende –en enerverende- tijden is niet eenvoudig. Enerzijds ligt je reden van bestaan in het creëren van orde, duidelijkheid en overzicht tussen de verschillende spelers. Anderzijds moet je met open vizier naar de toekomst kunnen en durven kijken, juist in het belang van diezelfde leden. Korte en lange termijn dus, en dat spoort niet altijd lekker. Een reactie op het artikel van de hand van Tom van Apeldoorn van Travelpro.

Wat verstaat men onder een “beroepsvereniging”? De FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie geeft een definitie: “De beroepsvereniging is een vereniging uitsluitend gevormd voor de studie, de bescherming en de ontwikkeling van de beroepsbelangen van haar leden. De verenigingen mogen zelf noch een beroep uitoefenen, noch handel drijven.”

In deze definitie zit het “spagaat” waar Tom het over heeft duidelijk verankerd: het gaat om de verdediging, maar ook de ontwikkeling van de beroepsbelangen van de leden. Hoe verzoen je die twee? Dat is de kwestie waar het hier om gaat.

Elke beroepsvereniging binnen de reisindustrie wordt deze jaren geconfronteerd met de opkomst van nieuwe succesvolle businessmodellen. TravelBird is een fenomeen, net zoals Airbnb, Uber, Zipcar, Roomer, Global.li, Booking.com  en vele anderen. Ik noemde ze in diverse artikels al “outsiders”, “hemelbestormers” en “betweters”. Het zijn disruptors, bedrijven die de sector op z’n kop zetten, en die ongegeneerd, onbeschaamd en onbesuisd hun weg kiezen.

De consument omarmt deze spelers, want zij brengen vernieuwing, technologische innovatie en zijn stuk voor stuk communicatief beresterk. Ze krijgen het vertrouwen van de consument, en voelen zich hierdoor nog meer gesterkt. Het knellend harnas van bestaande regels zit hen niet lekker. Ze vinden -vaak heel terecht- dat deze set van regels en richtlijnen behoren tot het verleden, en vertrouwen erop dat vroeg of laat de structuren en regels worden aangepast aan de nieuwe realiteit. Uiteraard botst dit keihard met de bestaande spelers. En die roepen op hun beurt hun beroepsfederatie te hulp: kreten als “gelijke monniken, gelijke kappen” en “de regels zijn er voor iedereen” vliegen dan snel over de tafel.

Ga er maar aanstaan als beroepsvereniging. Je wéét dat je de belangen van je leden moet verdedigen, maar tegelijk weet je ook dat de nieuwe spelers minstens voor een belangrijk deel de toekomst van de sector zullen bepalen. Naar mijn mening siert het de ANVR dat ze deze moeilijke spagaatpositie innemen. Ze kiezen hierbij voor de moeilijke weg. Het alternatief is keihard protectionisme en corporatisme: beschermen van de bestaande spelers, krampachtig vasthouden aan verworvenheden, de regels gebruiken als afweerdam. Dat levert je vast schouderklopjes op van je leden, maar het getuigt niet van veel visie.

Elke beroepsvereniging in elke sector ter wereld worstelt vandaag met deze spagaatpositie. Hiervoor zijn geen eenvoudige oplossingen. Als je deze discussie vernauwt tot een “just follow the rules” kretologie, dan reduceer je een strategisch verhaal tot een tactisch/operationeel armworstelen.

Elke beroepsvereniging moet vandaag genuanceerde keuzes maken. De toekomst klopt aan de deur: hou je die deur zo lang mogelijk op slot of open je de deur en ga je het gesprek aan? De keuze is duidelijk, maar aartsmoeilijk.

Overigens, TravelBird lanceerde zich in België in de periode voor de afschaffing van het reisbureaudecreet. Zij namen een bestaand reisbureau over, inclusief vergunning. Ze zijn verzekerd bij De Europese. De voornaamste reden? “Geen gedonder krijgen met processen enzo.”