De European Travel Agents ‘en Tour Operators’ Association (ECTAA) heeft een klacht ingediend tegen de luchtvaartassociatieorganisatie IATA bij de Europese mededingingsautoriteit wegens schending van de artikelen 101 en 102 van het EU-Verdrag. Dit is het gevolg van jarenlange mislukte onderhandelingen met de IATA om het distributieprogramma te moderniseren en evenwichtiger te maken.

De commerciële relatie tussen reisagenten en luchtvaartmaatschappijen is geëvolueerd en heeft volgens de ECTAA niets meer te maken met de voormalige agent-principal relatie. ‘Luchtvaartmaatschappijen zijn rechtstreeks in concurrentie getreden met reisbureaus wat betreft de distributie van vliegtickets, terwijl de klassieke op commissie gebaseerde beloningsregelingen zijn opgegeven.

Ongewijzigd echter, is dat luchtvaartmaatschappijen zeer strikte, eenzijdige en onevenredige contractuele beperkingen opleggen aan reisbureaus voor de distributie van tickets, namelijk via het IATA Passenger Agency-programma (PAP). De Overeenkomst inzake passagiersverkoopagentschappen, die door elke IATA geaccrediteerde agent moet worden ondertekend, is 40 jaar geleden opgesteld en voldoet volgens ECTAA niet meer aan de economische realiteit.

ECTAA laat weten dat het altijd heeft gestreefd naar een gelijk speelveld tussen alle distributiekanalen om de belangen van consumenten en bedrijven te behouden. Alle pogingen van de ECTAA om het PAP te moderniseren en zinvolle veranderingen te realiseren, zijn systematisch afgewezen. Er zijn een aantal belangrijke problemen vastgesteld met betrekking tot de PAP, die volgens ECTAA de concurrentie op de markt voor de distributie van vliegtickets beperken. Deze kunnen niet alleen worden gezien als op zichzelf staande problemen. Het is eerder de PAP georganiseerd als een dominant systeem dat de concurrentie beperkt.

Hoewel de PAP een directe en kostbare impact heeft op de handelspraktijken en financiële situatie van reisagenten en de indirecte distributie als geheel, hebben reisagenten geen enkele zeggenschap over de besluitvorming en zijn zij volgens ECTAA machteloos als het aankomt op het vaststellen van de regels. Dit komt omdat het bestuurslichaam van het PAP – de IATA Passenger Agency Conference – uitsluitend bestaat uit luchtvaartmaatschappijen, die eenzijdig de programmaregels bepalen.

In het programma zijn recent belangrijke wijzigingen doorgevoerd, de zogenaamde New Generation ISS. Zo werd onder meer een verkooplimiet voor agenten geïntroduceerd waardoor agenten hun verkoop voorfinancieren zodra een bepaalde drempel is bereikt, en ook hogere en frequentere financiële garanties bieden.

“Indirecte verspreiding van vliegtickets wordt gevaarlijk gekwetst door misbruik van de dominante positie van de IATA, terwijl het meer dan ooit nodig is om consumenten te helpen navigeren door een oerwoud aan complexe ticketaanbiedingen, waaronder een toenemend aantal ondersteunende diensten”, aldus Pawel Niewiadomski (president ECTAA).

ECTAA verzoekt de Commissie om een ​​onderzoek in te stellen naar inbreuken op mededingingsregels die zijn veroorzaakt door het Passenger Agency-programma van de IATA en om aan deze inbreuken een eind te maken.