Bij Afrika denk je vaak als eerste aan een safari, en dat is precies waar we het in deze special over gaan hebben. Want hoe ziet een typische safaridag eruit en wat kun je per bestemming verwachten? We laten de experts aan het woord.
De eerste die we spreken is Michal van Bavel. Hij is Travel Designer en Afrika-specialist bij Untamed Travelling. Op de vraag welke bestemming hij graag zou willen uitlichten, antwoordt hij direct: Zambia.
Waarom heb je ervoor gekozen om juist deze bestemming extra uit te lichten?
Michal: “Zambia biedt een intiemere en exclusievere beleving dan andere landen, weg van de massa, dichter bij de natuur. Het biedt de veeleisende reiziger die off the beaten track wil, de mogelijkheid om gebieden te bezoeken waar amper toeristen komen. Voor doorgewinterde safariliefhebbers is het dan ook een verborgen parel in Afrika. Niet voor niets reizen ook veel fotografen deze kant op en worden er veel wilddocumentaires gefilmd. Ook de accommodaties in Zambia zijn uniek: van eenvoudige bushcamps, één met de natuur en met een ligging op de eerste rang bij drinkplaatsen waar olifanten direct voor je neus komen drinken, tot luxe lodges die lid zijn van Relais & Châteaux. Precies het soort ervaring waar veel van onze klanten naar op zoek zijn.”
Veel reisprofessionals kennen de ‘klassieke’ safari in de Serengeti of Kruger. Wat maakt een safari in Zambia anders, bijvoorbeeld in Kasanka of de Bangweulu Wetlands?
“Precies dat. Iedereen kent de Serengeti en Kruger. Vanzelfsprekend reizen hier dan ook veel reizigers naartoe, waardoor het helaas ook drukker is op deze locaties. Echter, Kasanka en Bangweulu zijn unieke gebieden waar reizigers met een specifieke reden naartoe reizen. Er komen nauwelijks toeristen, terwijl de natuur schitterend is. Bangweulu, een afgelegen en puur stukje wildernis in een moerasgebied, is de thuisbasis van zeldzame dieren zoals de zwarte lechwe en de schoenbekooievaar. Hier ga je op safari per traditionele kano of per boot. Kasanka National Park is ieder jaar van oktober tot december het toneel van een van de grootste natuurspektakels op aarde. In die periode trekken miljoenen strokleurige fruitvleermuizen vanuit Centraal-Afrika naar een klein stukje moerasbos in het midden van het park. Ze vliegen uit bij zonsondergang en keren terug bij het ochtendgloren. Wanneer de lucht wordt gevuld met vleermuizen, zoeken reizigers locaties op om dit te observeren, bijvoorbeeld vanaf platformen en uit boomhutten.”
Hoe ziet een typische safaridag eruit in Liuwa Plains of North Luangwa? Zijn er duidelijke verschillen in beleving per gebied?
“Liuwa Plains National Park behoort tot de best bewaarde schatten van Zambia. Naast de uitgestrektheid van de Plains vormt de jaarlijkse wildebeest- en zebramigratie afkomstig van de vlaktes van Angola de aantrekkingskracht van het park. Iedereen kent de Grote Trek in Tanzania en Kenia, waarbij je soms met 150 auto’s staat te wachten op een river crossing. In Liuwa ervaar je dit alleen of met een handjevol andere toeristen. Het aantal gnoes dat je hier ziet, is misschien kleiner dan in Kenia of Tanzania, maar nog steeds indrukwekkend. Stel je ontelbare gnoes en zebra’s voor die hun oerinstinct volgen om zich te verplaatsen, op zoek naar de regen. Regen betekent immers vers gras en dus eten, ook voor de nakomelingen. Het volgen van de migratie is een intieme ervaring midden in een ongerept landschap. De gnoes en zebra’s trekken over de uitgestrekte vlaktes, vaak begeleid door hyena’s en spectaculaire wolkenluchten die dit gebied typeren. Het is een natuurfenomeen in zijn puurste vorm: rauw, stil en indrukwekkend. Wat betreft wildlife kunnen reizigers leeuwen, cheeta’s en hyena’s verwachten. En natuurlijk veel antilopenachtigen, met als kers op de taart de roanantilope.”
Zijn er specifieke seizoenen die ideaal zijn om deze gebieden te bezoeken?
“De migratie van gnoes in Liuwa vindt ruwweg plaats tussen oktober en april. Vanuit de safarikampen kun je dan de migratie volgen. Echter, de migratie vindt doorlopend plaats en verplaatst zich steeds. In de andere periode kun je met mobiele kampen de migratie volgen op locaties die verder afgelegen zijn van de safarikampen. De droge wintertijd in Zambia, van juni tot en met oktober, is de beste periode om North Luangwa te bezoeken, waarbij september en oktober heel heet zijn. In deze periode zijn veel struiken en bomen zonder bladeren, wat essentieel is voor een veilige wandelsafari, omdat de omgeving dan beter te scannen is voor de rangers en het wild makkelijker te vinden is doordat ze naar de schaarse drinkplaatsen trekken.”
Welke rol spelen wandelsafari’s in Zambia en wat moet ik mij daarbij voorstellen?
“De oorsprong van wandelsafari’s ligt in Zambia. In de jaren ’60 van de vorige eeuw introduceerde Norman Carr de wandelsafari aan zijn gasten. De dieren zijn er inmiddels aan gewend om passerende wandelaars te zien. Soms kun je hierdoor tot heel dichtbij komen. Onder begeleiding van bewapende rangers wandel je uren door de Afrikaanse wildernis in stilte. Geen geluid van een ronkende motor, alleen de geluiden uit de bush. Het bijzondere aan een wandelsafari is dat je echt één bent met de natuur. Je zintuigen worden volledig geprikkeld. Er is veel meer oog voor detail: je volgt sporen, leert over de bijzondere flora en je hebt kans ook kleinere dieren te zien die normaal wegvluchten bij het horen van een jeep, zoals de honey badger.”
Zijn er ontwikkelingen of nieuwe initiatieven in Zambia waarvan reisprofessionals nu al op de hoogte moeten zijn?
“Zambia blijft zich ontwikkelen in nieuwe verblijfsmogelijkheden, of het nu gaat om nieuwe bushcamps die een meer authentieke ervaring bieden met een luxe twist, of op het high-end luxeniveau. Er komen nieuwe safarikampen bij en oudere kampen worden volledig vernieuwd. Kutandala Camp, gelegen aan de Mwaleshi-rivier, is het nieuwste camp van Classic Zambia in North Luangwa. Een nieuw kamp is dus erg welkom hier. Het fijne van dit kleinschalige kamp is dat je vanuit Kutandala ook safari’s doet per jeep in combinatie met de wandelsafari’s. Andere kampen hier doen eigenlijk enkel wandelsafari’s. Verder is in South Luangwa de oud-presidentiële lodge Chichele Lodge volledig afgebroken en opnieuw gebouwd. Het is nu een luxe safarilodge geworden die wordt beheerd door Chiawa Safaris. Tot slot zien we ook meer villa’s, geschikt voor grote families of vriendengroepen, verschijnen. Door deze vernieuwing kunnen we verschillende typen klanten, inclusief de meest veeleisende reizigers, een onvergetelijke ervaring blijven bieden.”
Voor welke typen klanten zijn deze bestemmingen het meest geschikt? Zijn dit doorgewinterde safarigangers of ook first-timers?
“Zambia is geschikt voor beide. First-timers zullen overrompeld worden door de puurheid van het land, de verblijfsmogelijkheden in de bushcamps en door de ontmoetingen met wildlife en de bevolking die nog een glimlach geeft vanuit het hart. Doorgewinterde safarigangers genieten van de rust en het ontbreken van massatoerisme. Zij gaan doorgaans meer voor detail, zoals het waarnemen van bepaalde vogels of het spotten van een roanantilope of het zien van de vleermuismigratie. Maar ook voor families met kinderen zijn hier speciale programma’s op maat te maken, waarbij extra aandacht wordt besteed aan leuke activiteiten voor de kinderen en kindvriendelijke accommodaties worden geselecteerd. Afwisselend, avontuurlijk, maar toch comfortabel en interessant voor alle leeftijden.”
Welke combinaties zijn populair: wordt Zambia vaak gecombineerd met buurlanden zoals Malawi of Botswana?
“Veel reizigers gaan op safari in Zambia en sluiten af met een strandverblijf aan Lake Malawi. Je vindt in Malawi nog leuke kleinschalige beach lodges of meer comfort op bijvoorbeeld de eilanden. De reden voor deze combinatie is dat dit logistiek makkelijk geregeld kan worden. Maar je kunt ook denken aan strandverlengingen zoals met de Seychellen of Mauritius. Andere safaricombinaties zijn inderdaad vaak met Botswana en ook Zimbabwe, beide makkelijk te bereiken via de oversteek bij Livingstone bij de Victoriawatervallen. Maar ook vanuit Lusaka kun je over land en daarna per boottransfer naar Mana Pools in Zimbabwe. Hierdoor kun je bijvoorbeeld South Luangwa in Zambia makkelijk combineren met Zimbabwe.”
Hoe ondersteunt Untamed Travelling reisagenten en touroperators bij het aanbieden van Zambia als safaribestemming?
“Allereerst: Zuidelijk Afrika is waar Untamed Travelling bijna 25 jaar geleden is begonnen, en Zambia en de Zambezi-rivier hebben een speciaal plekje in ons hart. Dat betekent dat we al jaren samenwerken met onze lokale partners en dat we de reisagenten hele scherpe en concurrerende prijzen kunnen bieden door onze connecties hier. Ook kunnen we verschillende typen klanten bedienen: zowel de klanten die op zoek zijn naar avontuur, wellicht meer op het budget gericht met een kampeerreis, als reizigers die op zoek zijn naar meer luxe. Of een mix van deze elementen. We nemen altijd de tijd om de reisagent even te bellen om goed te inventariseren wat essentieel is: waar liggen de interesses, wat voor activiteiten enzovoort. Alles is maatwerk, alles is mogelijk.”
Wat zijn volgens jou de belangrijkste argumenten die een reisprofessional kan gebruiken om Zambia te verkopen?
“Vooral de rust in een reis die een safari in Zambia zal brengen. Er is in Zambia in veel parken geen sprake van drukte. Natuurlijk worden sommige parken in Zambia, zoals South Luangwa, drukker bezocht, maar dan maken wij toch de keuze voor safarikampen in afgelegen locaties waar geen sprake is van drukte. In Tanzania zie je de migratie als je pech hebt samen met 150 andere auto’s, in Zambia kun je de migratie zien terwijl je vaak alleen bent zonder andere reizigers. Maar ook de variatie in activiteiten: van wandelsafari’s en boot- of kanotochten tot safari’s per jeep.”
Zijn er nog andere punten die jullie willen uitlichten?
“Zambia is niet alleen een land met een enorme variatie aan parken; het biedt ook qua beleving en activiteiten volop diversiteit. Je spendeert je dagen niet urenlang in een jeep, maar maakt er ook wandelexpedities van enkele uren tot dagen, waarbij je slaapt onder de sterrenhemel. Dan heb je ook nog de mogelijkheid van safari’s per kano of safariboottochten. Je kunt echt out-of-the-box plannen, zoals het maken van een meerdaagse kleinschalige cruise waarbij je de Zambezi volgt. En alles is weg van de massa. Dat is typerend voor Zambia. Door andere omliggende landen te bezoeken, zijn de combinaties eindeloos.”
Dit artikel is onderdeel van de Afrika-special uit de nieuwste editie van Travelpro.
