Het VPRO-programma ‘Andere Tijden’ staat aanstaande zaterdag in het teken van ‘Op vakantie naar Afghanistan’, dat ooit een immens populaire bestemmingen was op de zogeheten Hippie Trail vanwege de vriendelijke bevolking en ongetwijfeld ook voor de meeste reizigers vanwege de spotgoedkope hash.

Begin jaren 70 trekken veel Westerse jongeren in het kielzog van de Beatles richting Verre Oosten. De burgerlijke saaiheid in eigen land ontvluchtend op zoek naar love, peace en andere zingeving. “Op de kaart had ik het niet kunnen aanwijzen”, zegt Frank van Alphen, die over zijn twee reizen een boek schreef. Maar wat een vreemd land was het. Wanneer je vanuit het verwesterde Iran kwam, met hoofdstad Teheran dat onder de Sjah op Parijs was gaan lijken, leek het alsof je 500 jaar terug in de tijd reisde.

“Afghanistan heeft mijn leven veranderd”, zegt Frank Selman. In de aflevering van Andere Tijden leest hij het krantenartikel voor uit het Nieuwsblad van het Noorden waarin hij met zijn studievrienden is geportretteerd voordat ze naar het Oosten afreizen. Selman gaat in Afghanistan handelswaar halen om in Nederland te verkopen, veelal de Afghaanse jassen die in die tijd populair waren. Hij zal uiteindelijk dertig keer naar het land reizen, vaak in oude auto’s die hij ter plaatse verkocht.
Vele Verre Oostengangers reisden met het openbaar vervoer, anderen kochten een goedkope gammele bus en namen betalende reizigers mee, later ontstond zelfs een soort lijndienst onder de naam “Magic Bus”. De Belg Ludo Hameeuw kocht “een derdehands occasion”, waarmee hij met een gezelschap van Brussel naar Kathmandu reed. Onderweg werd de reis verbazingwekkend mooi op film vastgelegd. Sowieso waren de makers van Andere Tijden prettig verrast door het aantal amateurfilms dat door de reizigers onderweg werd gemaakt.

Eenmaal aangekomen in Kaboel ontstond voor sommige reizigers een groot probleem. Verdovende middelen hash en opium waren in zulke grote hoeveelheden voorradig dat westerlingen verslaafd raakten en in de Afghaanse hoofdstad bleven hangen. De actualiteitenrubriek Brandpunt stuurt Aad van den Heuvel om verslag te doen van de vele Westerse druggebruikers. Ludo Hameeuw herinnert zich de briefjes op de Duitse ambassade (die ook de Belgische belangen behartigde) waarmee mensen probeerden informatie te krijgen over vermiste vrienden en familieleden.
Van Alphen is eerlijk genoeg toe te geven dat veel dingen hem tijdens zijn reizen niet waren opgevallen. Omdat de hash die de reizigers gebruikten vele malen sterker was dan ze in het westen gewend waren. “Dat was echt gevaarlijk spul hoor”, blikt hij in Andere Tijden terug.
In 1979 verandert alles. Doordat in Iran de Sjah wordt afgezet en de Russen Afghanistan binnenvallen, wordt de route over land naar India abrupt afgesneden. In Afghanistan verandert vrijheid-blijheid in avondklok en militairen op straat. Afghanistan heeft zijn onschuld verloren. De uitzending ‘Andere Tijden: Op vakantie naar Afghanistan’ begint zaterdag om 21.25 uur op NPO2.