Het is alweer de derde open brief in het FD en NRC aan Premier Rutte van Harco van Uden, CEO van ExperienceTravel. In deze brieven stelt Van Uden de misstanden van het beleid van het kabinet aan de kaak en de gevolgen hiervan voor de ondernemers in de reisbranche.

‘In basis een taak van de belangenorganisatie ANVR, maar helaas blijkt in de praktijk dat de essentie van de gevolgen van de maatregelen en de zogenaamde tegemoetkomingen bij de beleidsbepalers niet helder zijn. Resultaat: onnodige kosten, verliezen en mogelijke (onnodige) faillissementen’, staat er in het bericht richting de pers.

De persverklaring luidt als volgt: ‘Iedere keer als Van Uden dacht dat de reisbranche het ergste wel achter de rug had, deden de beleidsbepalers in Den Haag er nog een schepje bovenop. Ging de eerste brief nog over de bekrompen communicatie, niet boeken in plaats van niet reizen (een wezenlijk verschil), de reiziger asociaal noemen en de reisbranche negeren bij het openen van Nederland, ging brief twee over het verschil tussen de (massa)vakanties in Europa (waar wel aandacht voor is) t.a.v. het negeren van reizen buiten Europa voor individuele reizigers. Globaal gezien was het volledig ontbreken van enig perspectief het grootste probleem.’

‘Nu er langzaam maar zeker perspectief komt, laat het Ministerie van Buitenlandse Zaken na met duidelijke afspraken en richtlijnen te komen: Code oranje blijft vooralsnog van kracht voor alle landen buiten Europa, zonder heldere onderbouwing’

‘Buiten het feit dat deze code misbruikt wordt en wettelijk ook niet is toegestaan, betekent dit dat reizen buiten Europa onnodig nog een seizoen niet door mogen gaan. Dit staat los van de pandemie, maar het gebrek aan kennis van zaken en het gemis aan focus en verkeerde prioritering van BuZa leiden ertoe dat reizigers officieel niet mogen afreizen.’

‘In de ANVR-voorwaarden staat dat ‘indien reisorganisaties niet kunnen uitvoeren, de reisorganisaties de kosten 100% moeten vergoeden’. Deze regel is ooit bedacht voor een acute calamiteit, maar niet voor een langdurende pandemie. Het gevolg in de praktijk: reisorganisatie kan reis prima uitvoeren, want de bestemming laat de Nederlander toe. BuZa bepaalt echter zonder enige inventarisatie dat alle niet-Europese landen een risicogebied zijn (code oranje of rood), waardoor reisorganisatie die wel kán uitvoeren tóch moet opdraaien voor annuleringskosten.’

‘De reisbranche en dan vooral de reisorganisaties met focus op landen buiten Europa krijgen geen specifieke steun, maar wel specifieke regels opgelegd. Gevolg: geen opbrengsten, wél kosten en hierdoor onnodige faillissementen die voortkomen uit het misbruiken van code oranje.’

De oplossing is volgens Van Uden simpel: ‘Gebruik code oranje weer waar het voor bedoeld is! Geef iedere bestemming een specifiek reisadvies. Ook (of misschien wel juist) voor landen buiten Europa die vaak veiliger zijn dan ons eigen land. Laat gevaccineerde en geteste reizigers afreizen naar landen die ons WEL toelaten, ook buiten Europa.’

Hij vervolgt in de persverklaring: ‘Tegelijkertijd wordt er met twee maten gemeten. De reisbranche dient namelijk geheel zelf op te draaien voor de kosten omdat het kabinet zonder gegronde redenen te pas en te onpas met code oranje blijft strooien. De kosten die hieruit voortkomen voor bedrijven in de reisbranche worden niet gecompenseerd, terwijl dat in bijvoorbeeld de vuurwerkbranche en evenementenbranche wél het geval was/is. Ook in dit geval is de oplossing simpel: Compenseer onze voorraad reizen die we al een jaar lang dagelijks annuleren. Gelijk dus aan de vuurwerkbranche. Geef ook voor “reisevents” een duidelijke datum (bijvoorbeeld 15 juni) om te starten met reizen, natuurlijk mits reizigers gevaccineerd en/of getest zijn naar landen die ons toelaten. Geef ook de reisbranche perspectief d.m.v. toezegging van 80% kostenrestitutie indien reizen alsnog na deze datum geannuleerd moeten worden als gevolg van bijvoorbeeld een vertragend vaccinatiebeleid. Stop quarantaineplicht voor gevaccineerde en geteste reizigers.’

Van Uden eist dat het misbruiken van code oranje wordt aangepakt. ‘Zeker wanneer deze oranje stempel wordt geplakt op landen die zelf aangeven dat gevaccineerde en/of negatief geteste reizigers welkom zijn. Indien dit niet gebeurt, zal er specifieke hulp moeten komen voor de reisbranche, of in ieder geval voor het deel dat afhankelijk is van bestemmingen buiten Europa. De ANVR lijkt helaas genoegen te nemen met de toezeggingen van het kabinet dat Europa wel gedeeltelijk open zal gaan. De deur voor zonvakanties en massatoerisme wordt hiermee opengezet. De reisondernemers met focus op verre bestemmingen buiten Europa zijn uiteindelijk het kind van de rekening.’

De open brief stond afgelopen zaterdag in respectievelijk NRC en FD en leidde meteen al tot honderden reacties. Via sociale media, per mail of per telefoon lieten zowel mede- als tegenstanders van zich horen. Laatstgenoemden zijn vooral mensen uit de zorg die vinden dat reizen nog helemaal niet kan gezien de huidige situatie. ‘Echter, de open brief was niet bedoeld om reizen nú meteen al mogelijk te maken, de insteek was dat er geen onderscheid meer gemaakt zou worden tussen reizen binnen en buiten Europa en dat er gewoon per land bekeken wordt of er veilig gereisd kan worden. De grote groep medestanders betrof concullega’s die in hetzelfde schuitje zitten, maar ook mensen die inmiddels gevaccineerd zijn en/of mensen die op vertoon van een negatieve test weer gewoon vrij willen reizen. En dan niet verplicht naar een massaresort ergens in Europa moeten, maar ook de keus willen naar een ongerepte natuurbestemming ergens ter wereld te mogen afreizen.’

Open brief die zaterdag 1 mei 2021 geplaatst is in NRC en Financieel Dagblad.