Schiphol moet stiller worden, en het aantal vluchten gaat daarvoor omlaag. Minister Madlener kiest met een nieuw besluit voor een definitieve krimp van het maximale aantal vliegbewegingen op de luchthaven. Tegelijk blijft de deur op een kier voor beheerste groei op termijn, zolang de geluidsoverlast verder afneemt.
Vandaag heeft het kabinet de plannen officieel vastgelegd in het Luchthavenverkeerbesluit (LVB). Het maximum aantal vliegbewegingen op Schiphol gaat vanaf november 2025 omlaag van 500.000 naar 478.000 per jaar. Daarvan mogen er maximaal 27.000 in de nacht plaatsvinden. Deze stap is het resultaat van de zogenoemde balanced approach-procedure, een Europees traject dat bedoeld is om geluidsoverlast rondom luchthavens aan te pakken. Met deze ingreep zegt het kabinet gehoor te geven aan de zorgen van omwonenden én aan de roep uit de Tweede Kamer om een stevigere koers te varen. Volgens Madlener is het noodzakelijk om de balans tussen economie en leefomgeving opnieuw in evenwicht te brengen.
Stillere vliegtuigen gaan eindelijk meetellen
Een belangrijk onderdeel van de nieuwe aanpak is dat Schiphol straks wordt afgerekend op álle vliegtuigen die landen en opstijgen, inclusief de nieuwste en stilste toestellen. Tot nu toe speelden die nauwelijks een rol in de berekening van de geluidsoverlast, waardoor investeringen in stillere vliegtuigen niet automatisch zorgden voor extra speelruimte. Vanaf november verandert dat, wat de luchtvaartsector volgens het kabinet een eerlijker prikkel geeft om te verduurzamen.
Het uiteindelijke doel is om de totale geluidsoverlast met 20 procent te verminderen. De eerste 15 procent is inmiddels afgedekt via de Europese procedure, en het kabinet werkt nu aan de resterende 5 procent. Als de volledige reductie is bereikt en er door vlootvernieuwing extra geluidswinst ontstaat, wordt die ruimte gelijk verdeeld. De helft blijft dan beschikbaar voor omwonenden in de vorm van minder overlast, de andere helft mag Schiphol gebruiken voor beperkte groei.
Strengere afspraken met de sector
Het nieuwe beleid gaat niet alleen over aantallen vluchten, maar ook over het type toestellen en het moment waarop ze vliegen. Zo wordt er gewerkt aan bindende afspraken met luchtvaartmaatschappijen over het verminderen van nachtvluchten, het versneld inzetten van stillere vliegtuigen en het vernieuwen van de vloot. Die afspraken moeten ervoor zorgen dat de geluidshinder niet alleen op papier afneemt, maar ook merkbaar wordt in de praktijk. Ook de juridische positie van mensen die rond Schiphol wonen, moet beter worden vastgelegd. Nu wordt nog gewerkt met ‘anticiperend handhaven’, een tijdelijke regeling waarbij het oude geluidsstelsel wordt toegepast in afwachting van nieuwe wetgeving. Zodra de volledige wijziging van het Luchthavenverkeerbesluit is doorgevoerd, kan dat worden beëindigd. Daarmee krijgen omwonenden meer duidelijkheid en bescherming.
Groei mag, maar alleen als het stiller wordt
Hoewel het kabinet duidelijk inzet op het verminderen van overlast, blijft er ruimte voor beheerste groei bestaan, maar alleen als die groei gepaard gaat met minder geluid. Die voorwaarde is cruciaal in de nieuwe aanpak. Groeien mag, maar alleen als het stiller wordt. Zo ontstaat er volgens het kabinet een duurzame balans tussen bereikbaarheid, economie en leefkwaliteit. De afspraken worden binnenkort ook officieel gemeld aan de Europese Commissie. Daarmee is weer een stap gezet richting een toekomst waarin Schiphol wél kan blijven functioneren als internationaal knooppunt, maar niet langer ten koste gaat van het leefklimaat in de omgeving.
